Bij gescheiden ouders zien we regelmatig gedrag dat gekenmerkt wordt door boosheid, strijd en conflict. Dit zijn begrijpelijke reacties op een diepgaand verlies, maar ze worden vaak verkeerd begrepen door de omgeving en door hulpverleners. Waar boosheid en conflict vaak als destructief worden gezien, kunnen ze ook belangrijke functies hebben in het verwerkingsproces van een scheiding. In dit artikel nemen we je mee in het thema ‘boosheid rondom een scheiding’.
Conflict wordt vaak gezien als iets anders dan verlies, maar eigenlijk zijn de twee nauw met elkaar verbonden. Beiden ontstaan wanneer iemand geconfronteerd wordt met pijn of teleurstelling. Een conflict kan leiden tot verlies, terwijl achter een conflict vaak een verborgen verlies of de angst voor extra verlies schuilt. Beide beginnen bij een gebeurtenis die gedachten en gevoelens oproept. Gevoelens van verdriet linken mensen vaak aan verlies, terwijl kwaadheid gelinkt wordt aan een conflict. Maar zo zwart-wit is het niet.
Zoals schrijfster Griet Op de Beeck zo treffend en mooi zegt:
“Misschien is kwaadheid alleen maar binnenstebuiten gekeerd verdriet.”
Deze woorden illustreren hoe nauw emoties als boosheid en verdriet met elkaar verbonden zijn.
Een scheiding is vaak zo ingrijpend dat ouders in een overlevingsmodus terechtkomen. Boosheid kan hierbij helpen. Het voelt krachtiger en actiever dan verdriet, zeker in de beginfase. Het is een natuurlijke, gezonde reactie om grenzen aan te geven en voor jezelf op te komen. Toch hebben veel mensen geleerd dat boosheid ongepast is en onderdrukt moet worden. Dit kan leiden tot extra spanning en stress.
Boosheid hoeft niet negatief te zijn. Het is een manier om jezelf te beschermen, om te zeggen: “Dit is niet oké voor mij.” Het helpt om grenzen aan te geven en kan een bron van energie zijn om voor jezelf op te komen. In gesprekken met ouders gaat het er niet om of ze boos mogen zijn, maar hoe ze op een gezonde manier met die boosheid kunnen omgaan. Wat ligt er achter de boosheid? Welke behoefte gaat er schuil achter het gevoel van onrecht of pijn? Het is belangrijk om als hulpverlener hier naar toe te gaan.
Toch kan boosheid ook omslaan in iets destructiefs, zoals wrok of blinde woede. Dit zien we vaak in complexe scheidingssituaties, waarbij ouders vast blijven zitten in hun woede en de communicatie met elkaar en de kinderen beschadigd raakt. Extreem veel boosheid kan beangstigend zijn, vooral als iemand niet gewend is deze emoties te voelen. Het onderdrukken ervan kost echter veel energie en kan op lange termijn schadelijk zijn voor alle betrokkenen.
Gezonde boosheid is een stap in het proces van heling. Het erkennen van deze emotie is belangrijk, net als het vinden van manieren om deze constructief te uiten. Praten over de pijn achter de boosheid en onderzoeken welke behoeften niet worden vervuld, helpt om de woede te begrijpen en te verzachten.
Het is waardevol om gescheiden ouders te begeleiden bij het herkennen, begrijpen en uiten van hun boosheid. Zo kunnen ze hun emoties inzetten als middel voor herstel, in plaats van als een obstakel dat hen belemmert.
Gebruikte bron: Toolbox, handleiding voor hulpverleners, IPSO+, geschreven door Vanessa Maes, 2025
Door Roos Guldenaar
Roos schrijft geregeld blogs voor ouders en ontwikkelde een Online Programma.
Nu is alle informatie rondom Parallel Solo Ouderschap beschikbaar op één overzichtelijke factsheet.
Nieuwsgierig en wil jij deze gratis factsheet in je mailbox ontvangen? Laat je e-mail adres achter en je ontvangt de factsheet én blijft op de hoogte van het laatste nieuws rondom IPSO+.
